ANALISIS PENERJEMAHAN LAFADZ MUSYTARAK LAFDZI DALAM FILM AHMAD BIN HANBAL BERDASARKAN TEORI KODE PESAN ROMAN JACOBSON

Authors

  • Yuni Lutfiani Lutfiani UIN Sunan Gunung Djati Bandung, Indonesia
  • Akmaliyah Akmaliyah UIN Sunan Gunung Djati Bandung, Indonesia
  • Amiq UIN Sunan Ampel Surabaya, Indonesia

DOI:

https://doi.org/10.15575/hijai.v8i1.41133

Keywords:

Musytarak Lafdzi, Penerjemahan, Semantik, Teori Kode Pesan,

Abstract

Translating Arabic texts into Indonesian involves a good understanding of semantics. One challenge in translation is selecting the correct meaning for polysemous words (musytarak lafdzi). This study aims to analyze the translation of polysemous words in the film Ahmad bin Hanbal using Roman Jakobson's message code theory. The research method is descriptive qualitative, with data collection techniques including citation and documentation. The data analysis process involves data reduction, presentation, and conclusion drawing. The results show several polysemous words in the film, translated as follows: صنعة as "profession," فتن as "destruction," ديار as "country," خذوه as "take him," جرى as "result," and عرض على as "offering." This study on the translation of polysemous words contributes to the development of semantic studies, particularly in understanding meaning relations related to translation quality.

Keywords: Translation, Semantics, Polysemous Words, Message Code Theory

References

Agusdtine, Prissila, Rudy Sofyan, and Niza Ayuningtias. 2022. “Analisis Metode Penerjemahan Subtitle Film Animasi White Snake.†Longda Xiaokan: Journal of Mandarin Learning and Teaching 5(1). doi: 10.15294/longdaxiaokan.v5i1.39126.

Ainin, Moh, and Imam Asrori. 2014. Semantik Bahasa Arab. 3rd ed. Malang: CV. Bintang Sejahtera Press.

Akmaliyah, Akmaliyah, Laely Maulidiyah, and Asep Supianudin. 2020. “Seni Menerjemahkan Puisi: Studi Kasus Terjemahan Arab atas Dua Sajak Karya Sapardi Djoko Damono oleh Usman Arrumy.†Al-Tsaqafa : Jurnal Ilmiah Peradaban Islam 17(2):140–46. doi: 10.15575/al-tsaqafa.v17i2.6398.

Arifin, Ali Zaenal, and Aas Siti Aisah. 2021. “Makna al-ArḠDalam Al-Qur’an (Kajian Semantik Juz 28).†1.

Asbulah, Lily Hanefarezan. 2021. “Tahap Pengetahuan Kolokasi Bahasa Arab dalam kalangan Pelajar Universiti Awam Malaysia.†Malaysian Journal of Social Sciences and Humanities (MJSSH) 6(7):127–38. doi: 10.47405/mjssh.v6i7.888.

Chaer, Abdul. 2021. Pengantar Semantik Bahasa Indonesia. Revisi. Jakarta: Rineka Cipta.

Dinia, Hima Roiku, Unzilatun Nikmah, and Nur Ila Ifawati. 2024. “Analysis of Musytarak Al-Lafdzi the Word ‘Kutiba’ in the Qur’an: A Study of Semantic Analysis.†Jurnal Studi Al-Qur’an 20(1):11–20. doi: 10.21009/JSQ.20.1.02.

Fajar, Ahmad, and Andri Sobari. 2022. “Analisis Semantik Polisemi Kata Rasyada di dalam Al-Qur’an.†Kalimatuna: Journal of Arabic Research 1(2):175–90. doi: 10.15408/kjar.v1i2.28335.

Hanifah, Umi. 2018. “Urgensi Pembelajaran Menerjemah Arab-Indonesia Pada Perguruan Tinggi Agama Islam Di Indonesia.†alfazuna: Jurnal Pembelajaran Bahasa Arab dan Kebahasaaraban 2(2):204–19. doi: 10.15642/alfazuna.v2i2.259.

Hapianingsih, Eliana, and Adi Fadli. 2024. “Analisis Kajian Linguistik Modern dalam Pembelajaran Bahasa Arab.†Al-Lahjah : Jurnal Pendidikan, Bahasa Arab, dan Kajian Linguistik Arab 7(2):804–16. doi: 10.32764/lahjah.v7i2.4638.

Jadhira, Ardhi Akmaludin, Moch Arif Bijaksana, and Bambang Ari Wahyudi. 2018. “Deteksi Kemiripan Bagian-bagian Terjemah Al-Qur’an dengan Menggunakan Metode.†Pp. 7649–57 in Vol. 5. Bandung: Telkom University.

Karya Suhada, Oman. 2022. “Polisemi Pada Kosakata Anggota Tubuh dalam Bahasa Arab.†Kalamuna: Jurnal Pendidikan Bahasa Arab dan Kebahasaaraban 3(2):121–38. doi: 10.52593/klm.03.2.01.

Khusniah, Hikmatul, Nandang Sarip Hidayat, and Muhammad Muhakkim. 2024. “Linguistik Arab dan Ruang Lingkup Linguistik Modern.†MUMTAZA : Journal of Arabic Teaching, Linguistic And Literature 3(2):182–92.

Mat Taib Pa, Mohamad Hussin, and Syakirah Rifa’in. 2022. “Penggunaan Polisemi Dalam al-Quran al-Karim.†JALL | Journal of Arabic Linguistics and Literature 2(2):76–92. doi: 10.59202/jall.v2i2.344.

Moeleong, Lexy J. 2005. Metodologi Penelitian Kualitatif. Bandung: PT. Remaja Rosdakarya.

Nugraha, Eghy Farhan. 2022. “Baqarah: A Review Of Roman Jakobson’s Semiotics.†4(2).

Nur, Tajudin. 2014. Semantik Bahasa Arab (Pengantar Studi Ilmu Makna). 1st ed. Bandung: CV. Semiotika.

Nurazni Mappaenre and Herson Anwar. 2022. “HUBUNGAN ANTARA PENGUASAAN BAHASA INDONESIA DENGAN KEMAMPUAN MENERJEMAHKAN TEKS BACAAN BERBAHASA ARAB.†AL-KILMAH 1(1):1–18. doi: 10.58194/alkilmah.v1i1.85.

Pakaya, Nurul Aini. 2022. “Al-Musytarak al-Lafẓī; Analisis kata HisÄb dalam Surat al-NÅ«r.†`A Jamiy : Jurnal Bahasa dan Sastra Arab 11(2):464. doi: 10.31314/ajamiy.11.2.464-472.2022.

Pamungkas, Muhammad Ibnu, and Abdul Hadi. 2022. “TathbÄ«q Nadhariyah ‘Code-Message’ Li Roman Jakobson FÄ« Ta’yÄ«n Ma’ÄnÄ« Al-Amr Wa An-NahyÄ« FÄ« Al-AyÄt Al-KarÄ«mah Min Al-QurÄn Al-KarÄ«m.†Ta’lim al-’Arabiyyah: Jurnal Pendidikan Bahasa Arab & Kebahasaaraban 6(1):52–65. doi: 10.15575/jpba.v6i1.18795.

Ridho, Mohammad Rosyid. 2020. “Online-Based Teaching of Arabic Translation in the Era of Covid 19 Pandemic Restrictions.†IOSR Journal Of Humanities And Social Science (IOSR-JHSS) 25(5):13–22.

Riyadi, Ahmad. 2019. “Penafsiran Surat Al-Anfal Ayat Ke-60 Melalui Pendekatan Semiotika (Aplikasi Teori Semiotika Komunikasi Roman Jakobson).†el-’Umdah 2(1):1–15. doi: 10.20414/el-umdah.v2i1.903.

Sumiati, Ani, Dedi Supriadi, and Akmaliyah Akmaliyah. 2024. “Naskah Miftahul Ghuyub Karangan Syekh Muhammad Ibnu Fadillah ( Suntingan Teks dan Analisis Isi).†Hijai - Journal on Arabic Language and Literature 7(1):45–64. doi: 10.15575/hijai.v7i1.12778.

Tarigan, Henry Guntur. 2009. Pengajaran Semantik. 2nd ed. Bandung: Angkasa.

Tihul, Inan. 2019. “Penelitian Struktural Semiotik Sebagai Alternatif Kajian Al-Qur’an.†Alasma: Jurnal Media Informasi dan Komunikasi Ilmiah 1(2):225–36.

Wahyudi, Dedi, and Tina Asmaul Husna Hamzah. 2020. “Ma’ÄnÄ« AlfÄdz Al-Yusri Wa Al-‘Usra Wa MÄ Yusytaqqu MinhumÄ FÄ« Al-QurÄn Al-KarÄ«m.†Ta’lim al-’Arabiyyah: Jurnal Pendidikan Bahasa Arab & Kebahasaaraban 4(2):212–27. doi: 10.15575/jpba.v4i2.8813.

Yasin, Agus, and Ahmad Ahmad. 2021. “Al-Musytarak Al-Lafdzi Fii Al-Qur’an Al-Karim (Lafdzah Al-Hikmah Namudzajan).†LISANUDHAD 8(1). doi: 10.21111/lisanudhad.v8i1.6138.

Published

2025-06-16

How to Cite

Lutfiani, Y. L., Akmaliyah, A., & Amiq. (2025). ANALISIS PENERJEMAHAN LAFADZ MUSYTARAK LAFDZI DALAM FILM AHMAD BIN HANBAL BERDASARKAN TEORI KODE PESAN ROMAN JACOBSON. Hijai - Journal on Arabic Language and Literature, 8(1), 71–91. https://doi.org/10.15575/hijai.v8i1.41133

Citation Check

Similar Articles

1 2 3 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.